Najczęściej spotykaną formą e-commerce są sklepy internetowe. Nad tradycyjnymi placówkami handlowymi górują one dostępnością, bogactwem asortymentu, szybkim dostępem do nieograniczonej ilości informacji (popartych zdjęciami lub multimedialnymi prezentacjami produktów) oraz możliwością wyboru najbardziej dogodnej dla klienta formy płatności.
Dzięki oprogramowaniu analizującemu dokonywane zakupy i śledzącego wędrówki internautów po witrynie przedsiębiorstwo może poznać ich preferencje. Pomaga to szybciej reagować na potrzeby rynku i dostosowywać ofertę do oczekiwań potencjalnych klientów.
Z technicznego punktu widzenia sklep internetowy to nic innego jak serwis internetowy funkcjonujący na podstawie specjalnego oprogramowania.
Zalety handlu on-line dla klientów
- oszczędność czasu,
- znaczna wygoda,
- łatwy i szybki dostęp do informacji,
- możliwość porównywania konkurencyjnych ofert,
- możliwość lepszego zapoznania się z ofertą,
- dostęp do zdecydowanie szerszego asortymentu towarów,
- dostęp do oferty sklepów na całym świecie,
- bardziej szczegółowe opisy towarów,
- klient wybierając określony towar może, przy pomocy zamieszczonych linków, przenieść się bezpośrednio na stronę producenta tego towaru,
- możliwość stałej kontroli wysokości kwoty, jaką wyda w sklepie,
- pewne towary, które można otrzymać bezpośrednio przez sieć, jak na przykład oprogramowanie są znacznie korzystniejsze cenowo, gdyż pominięte zostają koszty transportu,
- możliwość przeglądania oferty oraz obsługa klienta przez cały czas,
- możliwość wyszukiwania towarów według dowolnego zadanego kryterium, na przykład ceny, rodzaju,
- nowe możliwości niedostępne w tradycyjnych sklepach, na przykład: możliwość wysłuchania części utworu w e-sklepie sprzedającym płyty CD, czy też przeczytanie recenzji książki w e-księgarni.
Zalety handlu on-line dla sprzedawców
- Niewysoki koszt, redukcja kosztów, oszczędności – ominięcie łańcucha pośredników, brak potrzeby utrzymywania punktów sprzedaży detalicznej, magazynów, zatrudniania personelu; eliminacja części tradycyjnych dokumentów i korzystanie z teleworkingu, niski koszt dotarcia do wysokiej liczby potencjalnych klientów; niski koszt reklamy i promocji,
- elastyczność – ciągła i natychmiastowa możliwość aktualizowania oferty,
- bardziej szczegółowe opisy towarów,
- uatrakcyjnienie oferty poprzez organizowanie licytacji,
- dostęp do nowych klientów,
- przyspieszenie procesów biznesowych,
- uzyskanie przewagi konkurencyjnej,
- anonimowość – skuteczna konkurencja z dużymi przedsiębiorstwami,
- dostęp do rynku światowego – około 100 mln potencjalnych klientów; Polska – dostęp do krajowego rynku – około 1 mln potencjalnych klientów,
- skrócenie czasu dostępu do rynku towarów i usług,
- eliminacja negatywnego zjawiska sezonowości na rynku lokalnym,
- możliwości multimedialne, jakie daje sieć, pozwalają tej formie sprzedaży konkurować ze wszystkimi tradycyjnymi formami handlu,
- efektywność – prezentacja oferty 24 godziny na dobę, 365 dni w roku, bez zwiększenia kosztów oraz szybki kontakt z partnerami,
- interaktywność – powoduje, że handel on-line może dostarczyć sprzedającemu znacznie więcej informacji o kliencie, jego potrzebach, guście i upodobaniach,
- na otwarcie sklepu internetowego nie są wymagane żadne zezwolenia,
- obniżenie kosztów połączeń telekomunikacyjnych,
- wzrost poziomu sprzedaży,
- wzrost wartości przedsiębiorstwa, wzmocnienie jego pozycji,
- lepsze wykorzystanie możliwości produkcyjnych,
- szybki i łatwy dostęp do informacji gospodarczych, informacji o potencjalnych klientach i konkurencji (business-to-business).
Zagrożenia i wady handlu on-line
Z punktu widzenia klientów:
- zapewnienie bezpieczeństwa płatności przez sieć,
- niepewność, co do rzetelności sprzedawcy,
- brak możliwości wypróbowania, czy oględzin zakupywanego towaru,
- odczuwalny brak fizycznie istniejącego sprzedawcy, z którym można skonsultować pewne pilne kwestie,
- ryzyko i problemy związane z transportem zakupionego towaru.
Z punktu widzenia handlowców:
- zbyt wysoki koszt dostarczenia towaru do klienta,
- brak efektywnego i rozbudowanego systemu spedycyjnego i dostawczego,
- brak efektywnej obsługi płatności kartami kredytowymi,
- obniżenie osiąganych marż, wynikające ze spłaszczenia cen a często z „wojny cenowej” między podmiotami, głównie reklamującymi się w porównywarkach cenowych.
Bezpieczeństwo handlu elektronicznego
Rozwój elektronicznego handlu uzależniony jest w dużym stopniu od niezawodności standardów pozwalających na bezpieczne przeprowadzanie transakcji sieciowych. W przypadku sklepu internetowego o względnym bezpieczeństwie można mówić dopiero wówczas, gdy spełnione są przynajmniej cztery podstawowe założenia:
- możliwość potwierdzenia tożsamości obu stron transakcji.
- szyfrowany kanał transmisji na drodze klient – sprzedawca zapewniający poufność przesyłanych informacji, przede wszystkim numerów kart kredytowych. Obecnie stosowanymi rozwiązaniami są protokoły szyfrujące SSL (Secure Sockets Layer) oraz SET (Secure Electronic Transaction).
- zabezpieczenie serwera sklepu przed dostępem do prywatnych informacji o klientach przez osoby do tego nieupoważnione.
- zabezpieczenie serwera sklepu przed celowymi atakami przeprowadzanymi zarówno z zewnątrz (z Internetu), jak i od środka.
Dokonywanie zakupów za pośrednictwem e-commerce jest bardziej bezpieczne, jeśli kupując będzie się pamiętać o kilku ważnych zasadach – zakupów należy dokonywać w znanych sklepach lub w sklepach, gdzie dane adresowe są widoczne, jak i regulamin jest dostępny; płacąc kartą kredytową należy zwracać uwagę czy autoryzacja jest szyfrowana.
New economy
Handel w Internecie rozwija się w bardzo szybkim tempie. Podstawy do jego narodzin stworzyła powszechna komputeryzacja oraz tani dostęp do Internetu w Stanach Zjednoczonych. W 1996 roku obroty przedsiębiorstw prowadzących działalność w Sieci wyniosły 800 mln USD, w roku 1997 dziesięciokrotnie więcej – 8 mld USD, by w 1999 roku sięgnąć poziomu 18 mld USD.
E-commerce w Polsce
Aspekty prawne handlu elektronicznego w Polsce
Umowy cywilnoprawne zawierane za pomocą metod elektronicznych uregulowane są przepisami kodeksu cywilnego oraz ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.
Ustawodawca przewidział 14-dniowy okres zwrotu towaru bez podania przyczyny, ale tylko w przypadku kiedy towar nie był używany, posiada oryginalne opakowanie i nie był wykonany na zamówienie.
Zawieranie umów drogą elektroniczną
W przypadku zawierania umów przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego, umowy te mają moc równą umowom zawieranym na piśmie. W przypadku umów zawieranych bez podpisu, np. poprzez wymianę e-maili, umowom takim Kodeks cywilny przypisuje atrybut tzw. umów w formie dokumentowej.
